Chavez Football Club

Chavez Football Club

Του Pierre-Phillipe Berson 

Στην Barinas, τόπο γέννησης του H. Chavez, η FC Zamora κατείχε την φήμη μιας ομάδας "μαριονετών". Παρά ταύτα, τις προηγούμενες ποδοσφαιρικές σεζόν, κατάφερε να κερδίσει το κύπελλο Βενεζουέλας, το εγχώριο πρωτάθλημα ενώ έφτασε να αντιμετωπίσει, στα πλαίσια του Κόπα Λιμπερταδόρες, και την Μπόκα Τζούνιουρς. Προκαλεί έκπληξη ; Ίσως και όχι … Ο πρόεδρος της ποδοσφαιρικής αυτής ομάδας ονομάζεται Adelis Chavez και είναι ο αδερφός του προέδρου. 

Ήρεμο κυριακάτικο βράδυ στη Barinas, μια μεγάλη αγροτική κωμόπολη «θαμμένη» βαθειά εντός μιας τυπικής τροπικής νοτιοαμερικάνικης πεδιάδας. Για το τελευταίο της παιχνίδι η FC Zamora συνέτριψε, χωρίς δισταγμούς, την αντίπαλο της Truijillanos F.C με 5-2  σε ένα μισοάδειο στάδιο και κάτω από μια «μολυβένια ζέστη».

Ενώ η ομάδα πραγματοποιούσε με νωθρότητα τον γύρο του σταδίου, πανηγυρίζοντας για την κατάκτηση της τρίτης θέσης στο εγχώριο πρωτάθλημα, νέοι και έφηβοι, στην προσφιλή τους τακτική, έπιναν εξίσου νωθρά μπύρα και παγωμένο τσάι. Στην έξοδο του περιβόλου του σταδίου, ένα χρωμιομένο 4X4, από αυτά με τους τεράστιους μπορστινούς προφυλακτήρες και τα φιμέ τζάμια, «μαρσάρει» στη γωνιά του δρόμου, χωρίς ωστόσο κάποιος να δώσει σημασία.

Ξαφνικά, ένας μικρός άνδρας με δερμάτινο γιλέκο βγαίνει από το γήπεδο. Η παρουσία του κάνει τους παραβρισκόμενους οπαδούς να υψώσουν στην υγειά του τα μπουκάλια τους. Ο άνδρας διασχίζει το πλήθος και μπαίνει στο 4X4, που του ανήκει. Συντροφιά του δυο «γορίλλες», οπλισμένοι, οι οποίοι τον συνοδεύουν και σκαρφαλώνουν κι αυτοί στην καρότσα του αυτοκινήτου. Οποιαδήποτε ενδεχόμενη προσέγγιση απαγορεύεται …

Το αυτοκίνητο ξεκινά κι απομακρύνεται βιαστικά, κάνοντας θόρυβο. Ο Adelis Chavez, δεν θα επιστρέψει.

«Ένα σπορ πλουσίων»

Περισσότερο άνθρωπος του ποδοσφαίρου, παρά του σοσιαλισμού, ο νεώτερος αδερφός του προέδρου της βολιβαριανής δημοκρατίας της Βενεζουέλας διευθύνει την FC Zamora της Barinas από το 2006. Αποτέλεσμα του προηγούμενου είναι να θεωρείται σήμερα ως ένα από τα αποδοτικότερα ποδοσφαιρικά σωματεία της χώρας, έχοντας ωστόσο αποτελέσει για χρόνια κομμάτι του εγχώριου ποδοσφαιρικού υπο-προλεταριάτου, χωρίς κάποια σημαντική επιτυχία στο ενεργητικό της. Τον Δεκέμβριο του 1998 μάλιστα έφθασε μέχρι και το σημείο του ολοκληρωτικού αφανισμού, λόγω χρεών.

Ευτυχώς, η στιγμή εκείνη συνέπεσε με αυτή που ο H. Chavez, με το 56% των θετικών ψήφων, εξελέγει στη θέση του προέδρου της χώρας. «Ευτυχώς» γιατί ο Chavez είναι το «παιδί της πόλης». Γεννημένος από την ένωση ενός ζεύγους δασκάλων, την 28^η Ιουλίου του 1954 στην Sabaneta – μια γειτονική πόλη της Barinas, ο βενεζουελάνος ηγέτης ποτέ δεν εγκατέλειψε τον γενέθλιο τόπο του - τόπο διάσημο καθώς κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ απαγωγών. Ομοίως  και οι γονείς του …

Το 1998, την ίδια περίοδο που ο Hugo έφευγε για το Caracas - προκειμένου να αναλάβει την προεδρία του έθνους - ο πατέρας του, Hugo de Los Reyes Chavez, γινόταν ο κυβερνήτης της Barinas. Μια θέση που αργότερα θα «κληροδοτήσει» στον πρωτότοκο γιο του Adan, ο οποίος είχε προηγουμένως χρηματίσει πρέσβης στην Κούβα – το νησί του φίλου Fidel. Τι γίνεται όμως με τα υπόλοιπα  παιδιά ;

Ο Anibal είναι δήμαρχος της Sabaneta και ο Argenis γραμματέας της περιοχής. Υπό αυτές τις συνθήκες, πρέπει να μας καταπλήσσει το γεγονός πως και η τοπική  ποδοσφαιρική ομάδα τους ανήκει;

Ο Alberto Barrera Tyszka, δημοσιογράφος και ανεπίσημος βιογράφος του προέδρου Chavez, και της οικογένειας, του αναφέρει σε γενικές γραμμές πως: « Στη Βενεζουέλα, για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα το ποδόσφαιρο γινόταν αντιληπτό ως ένα σπορ της μεσαίας τάξης, σχεδόν ένα σπορ για τους πλούσιους. Κι επίσης, το σπορ του Hugo Chavez, δεν είναι το ποδόσφαιρο , αλλά το baseball. Μάλιστα, ονειρευόταν να γίνει επαγγελματίας παίκτης». Ήταν την περίοδο της δεκαετίας του ’60, εποχή που ο Nestor Isaias “Latigo” Chavez, το είδωλο του, έκανε τα καλύτερα παιχνίδια του με την ομάδα των San Francisco Giants.

Ακόμη και ο ίδιος ο Adelis δεν έδειχνε ιδιαίτερη αγάπη για το ποδόσφαιρο." Αγνοώ γιατί βρέθηκε επικεφαλής της FC Zamora. Το αντικείμενο του ήταν μάλλον τα τραπεζικά. Είχε αρχίσει την επαγγελματική του καριέρα ως τραπεζικός ταμίας», διηγήθηκε ένας παλιός συμφοιτητής του από το κολλέγιο, ο οποίος ωστόσο επέλεξε να παραμείνει ανώνυμος.

'Eξι εκατομμύρια δολάρια κι ένας φίλος με το όνομα Maradona

Παρόλα αυτά, η ουσία του όλου πράγματος εντοπίζεται εδώ : από την στιγμή που ο Chavez πήρε τα ηνία της χώρας,  η FC Zamora «αναστήθηκε» ολοκληρωτικά. Ακόμη κι αν δεν υπήρξαν ποτέ οπαδοί του ποδοσφαίρου, οι Chavez κατανόησαν με τον καλύτερο τρόπο πως δεν θα μπορούσαν αλλιώς να κάνουν το κάτι παραπάνω. « Τα τελευταία χρόνια, τα πράγματα άλλαξαν. Το ποδόσφαιρο ξεκίνησε να γίνεται δημοφιλές στην χώρα», συνεχίζει να υποστηρίζει ο Alberto Barrera Tyszka. Ακόμη κι αν η εθνική ομάδα της χώρας, η «Vintotito», παραμένει μια από τις μόνες ομάδες της Λατινικής Αμερικής που δεν έχει προκριθεί σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο, τα αποτελέσματα δεν σταμάτησαν να βελτιώνονται.

Χαρακτηριστικό είναι πως μετά το πέρας της προκριματικής φάσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2010, για τη ζώνη της Λατινικής Αμερικής, η Βενεζουέλα τερμάτισε 2 πόντους πίσω από την Ουρουγουάη, η οποία τελικώς κέρδισε μια θέση για τα play – offs. Μια ομάδα με την οποία στην παρούσα προκριματική φάση - για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2014 - ισοβαθμεί. Ίσως παίρνει ώθηση από τον καλό του φίλο Diego Maradona, τον οποίο ο Hugo Chavez προσπάθησε να τοποθετήσει σε αυτή – ή έστω το προσπάθησε.

Το 2007, συμφώνησε ώστε η χώρα του να οργανώσει, για πρώτη φορά στην ιστορία της, το Κόπα Αμέρικα. Για αυτό το γεγονός, τον είδαμε επίσης να ανοίγει παρένθεση σχολιάζοντας σε τηλεοπτική εκπομπή, τον λίγο τυχαίο τρόπο που οδηγήθηκε σε αυτή την απόφαση. Γνωρίζοντας λοιπόν όλα αυτά,  γιατί δεν επένδυσε και σε ένα ποδοσφαιρικό σωματείο ;

 Το 2003, ο τότε δήμαρχος της Barinas και φίλος του Chavez, Julio Cesar, δέχθηκε με λεφτά από το ταμείο του δημαρχείου να αποπληρώσει, έναντι 40.000 ευρώ, τα χρέη της τοπικής ποδοσφαιρικής ομάδας. Παράλληλα, και μέχρι ο Adelis να αναλάβει τη διεύθυνση της ομάδας, αρκετοί πολιτικοί άνδρες «ζέσταναν τον θρόνο» της Zamora. Ένας από αυτούς και ο Pedro Carenno ο οποίος, προς στιγμή, πήρε τα ηνία της. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως η «διαχείριση Carreno», για όσους την γνώρισαν από κοντά, θεωρείται ακόμη και σήμερα από τις πιο επιτυχημένες. «Μαζί του, οι ποδοσφαιριστές έμειναν σε ακριβά ξενοδοχεία, όπου το φαγητό ήταν εξαίσιο. Οι μισθοί καταβάλλονταν φυσιολογικά στο τέλος κάθε μήνα, χωρίς καμία καθυστέρηση. Ακόμη και οι Κολομβιανοί παίκτες της ομάδας, που δεν είχαν τα απαραίτητα έγγραφα, νομιμοποιούνταν απευθείας», θυμάται ο Louis Aguilar, ένας παλιός οδοντίατρος που μετέπειτα έγινε αθλητικός σχολιαστής για έναν τοπικό ραδιοσταθμό.  Με αυτόν τον τρόπο λοιπόν, βρέθηκε το 2006 στην ελίτ. Χρονική στιγμή που ο Chavez ζήτησε από τον αδελφό του να «αναλάβει τον θρόνο».

«Με τους Chavez στην πρώτη γραμμή, ήταν που η Barinas κέρδιζε. Από εκείνη την στιγμή, ο σκοπός, αν και δεν γινόταν παραδεκτός, ήταν να ανέβει η Zamora στην κορυφή», προσθέτει ο Aguilar. Πράγματι, ο Adelis «εκτόξευσε» την ομάδα, μετατρέποντας την σε μια μοντέρνα επιχείρηση. «Με εξαίρεση τον Carreno, πριν τον Adelis δεν υπήρχε καμία οργάνωση. Καμία υλικοτεχνική υποστήριξη. Δεν είχαμε ακόμη και γήπεδο προπόνησης όπως και φανέλες ενώ τα ξενοδοχεία για το γήπεδο έμοιαζαν με ξενοδοχεία άλλης εποχής . Φαντάσου να καταφέρνεις να βρεις έναν σπόνσορα για μια ομάδα σαν και αυτή ! Ο Adelis ομολογουμένως πέτυχε πολλά» εξηγεί ο Raul Alberto Speroni, ένας χαφ από την αργεντινή ο οποίος πέρασε μια σεζόν στη Barinas προτού βάλει πλώρη για την Ευρώπη.

Μαζί με τον Adelis Chavez λοιπόν, ένα τσουνάμι δημοσίου χρήματος διαχύθηκε στη FC Zamora (o Τύπος εκτιμά πως το μπάτζετ της ομάδας, αν και διατηρείται μυστικό, αγγίζει τα 7.000.000 ευρώ τον χρόνο). Απόδειξη του παραπάνω, η φανέλα της ομάδας: η δημοτική αρχή της Barinas, το Υπουργείο Οικονομικών, η Εθνική Τράπεζα και η PDVSA (η εθνική επιχείρηση πετρελαίου) αποτελούν τους βασικούς χορηγούς της . Ωστόσο, το μεγαλύτερο έργο θα είναι η ανακατασκευή του σταδίου «La Carolina». Ένα σχέδιο που άρχισε το 2006 και που οι New York Times εκτίμησαν στα 50.000.000 εκατομμύρια δολάρια. Έξι χρόνια μετά ,βέβαια, τα έργα εξακολουθούν να μην έχουν τελειώσει. 

Όταν ο Hugo πραγματοποίησε μια συνάντηση στο τοπικό γήπεδο

Με στάδιο ή χωρίς, οι οικονομικές προσπάθειες της FC Zamora, εντέλει ανταμείφθηκαν. Το 2011, η ομάδα κέρδισε το πρωτάθλημα. Παραδόξως, την χρονική στιγμή εκείνη ήταν που η πολιτική εισέβαλλε και στην ομάδα.

Στην πορεία τους για την κατάκτηση του τίτλου, είναι χαρακτηριστικό πως οι παίκτες ενθαρρύνονταν σθεναρά να αποκτήσουν κάρτα μέλους του PSUV (Partido Socialista Unido de Venezuela – το κόμμα του Chavez) ενώ μερικοί βρίσκονταν ακόμη και παρά την θέληση τους σε προεκλογικές αφίσες.Ακόμη και το στάδιο «La Carolina» μετατράπηκε, επίσης, σε έναν «χώρο δοξασίας» του καθεστώτος με πολλές συγκεντρώσεις να λαμβάνουν χώρα εκεί. Τον Νοέμβριο του 2008 μάλιστα, κατά την ολοκλήρωση της εκστρατείας του στην περιφέρεια της χώρας, ο H. Chavez  μαγνητοσκόπησε εκεί ακόμη και μια Alo Presidente – τηλεοπτική ομιλία πολλών ωρών.

Αυτές οι εκδηλώσεις, που διοργανώνονταν συνήθως τις Κυριακές, διατάρασσαν το αγωνιστικό ημερολόγιο και ενοχλούσαν τους πλέον ευαίσθητους εκ των οπαδών. «Διαμαρτυρόμαστε εναντίον της άφιξης της πολιτικής γύρω από την ομάδα. Επιπλέον, οι συγκεντρώσεις καταστρέφουν το γκαζόν !», δηλώνει εμφατικά η Johanna Uzcategui, μια εκ των αρχηγών της Burabravva – τοπικής ομάδας φανατικών kop οπαδών.

Ο Ruben Arocha, που έχει περάσει από την Real Madrid B και την Martigues , έπαιξε στη Zamora δύο ποδοσφαιρικές σεζόν, μεταξύ του 2009 και του 2011. Αυτός . «Όταν καινούριοι παίκτες έφταναν εκεί, νόμιζαν πως , επειδή ο πρόεδρος της ομάδας ονομαζόταν Chavez, το σωματείο είναι θωρακισμένο. Στην πραγματικότητα, υπήρχε πάντα καθυστέρηση στις πληρωμές. Τρεις, τέσσερις, ορισμένες φορές και έξι μήνες … Την τελευταία αγωνιστική περίοδο, μερικοί ποδοσφαιριστές ήταν ακάλυπτοι ή και πάλευαν για να πληρώσουν το ενοίκιο τους . Έπειτα από αυτό οργανωθήκαμε στα αποδυτήρια, δανείζοντας ο ένας στον άλλον χρήματα.»

Σήμερα ο Ruben Arocha δεν παίζει πια ποδόσφαιρο στη Βενεζουέλα, ωστόσο συγκράτησε το μάθημα: «Όταν ένα σωματείο επικοινώνησε μαζί μου, το πρώτο πράγμα που απαίτησα ήταν να μάθω αν είναι φερέγγυο».  Γενναίος, έκανε το βήμα να υπογράψει για τον Πλατανιά Χανιών στην Ελλάδα. «Προς το παρόν, εντάξει, είναι τακτοποιημένοι» θα δηλώσει.

Μια συλλογή από 4Χ4 και απειλητικούς δημοσιογράφους

Μεταξύ των ατόμων που ζουν στη Barinas, λίγοι είναι οι εθελοντές που δέχονται να «ξεφορτωθούν» τον αδερφό του προέδρου. Ένας από τους λίγους που το άρχισε ονομάζεται Andres Henriquez. Προκειμένου να βγάλει χρήματα κατά την διάρκεια των σπουδών του στο κολλέγιο, o Andres δούλεψε τρεις σεζόν ως δόκιμος πλησίον του Adelis. Περιγράφει λοιπόν τον παλιό του εργοδότη ως νευρικό, αυταρχικό και εραστή των 4Χ4. Χαρακτηριστικά αναφέρει: «Ο Adelis συνέλεγε 4Χ4. Κυρίως Toyota. Έχει μια δεκάδα από αυτά στο σπίτι του.»

Ορισμένες φορές μάλιστα τα, λίγο ασύμβατα με τον σοσιαλισμό, γούστα του προκαλούσαν τον μεγάλο του αδερφό Hugo. Ο Andres πάνω σε αυτό συμπληρώνει πως:  «Μια μέρα, κατά την διάρκεια μιας τελετής παρουσίασης παικτών, ο Hugo Chavez έκανε μια ξαφνική επίσκεψη στη Barinas. Μάλωσε τους Argelis και Adelis γιατί ο καθένας τους έφθασε, πάνω σε ένα Hummer. Εγώ παραβρέθηκα στη σκηνή και η προσωπική ασφάλεια του προέδρου μου κατέσχεσε το κινητό ώστε να σιγουρέψει πώς δεν κινηματογράφησα ή κατέγραψα τίποτα.»

Στην πραγματικότητα, η FC Zamora συγκεντρώνει όλα τα ελαττώματα της Βενεζουέλας του Hugo Chavez: ευνοιοκρατία, διαφθορά και τεταμένες σχέσεις με τον Τύπο. Την 15^η Φεβρουαρίου 2012, ο Walter Obregon, δημοσιογράφος για την «La Noticia» και την «El Universal», δημοσίευσε ένα άρθρο μέσα στο οποίο καυτηρίαζε το γεγονός πως η αναμέτρηση μεταξύ της FC Zamora και της θρυλικής Boca Juniors θα διεξαχθεί σε ένα «ανάξιο χορτάρι».  Κάτω από πίεση, δέχεται τις απειλές μιας ομάδας των Mad Donkeys – γκρουπ οπαδών της βενεζουελάνικης ομάδας.

Ο Wolman Linares, επίσης, έγραφε καθημερινώς τις ποδοσφαιρικές σελίδες για την τοπική εφημερίδα «La Pensa». Σήμερα είναι άνεργος γιατί του απαγορεύθηκε η είσοδος στο στάδιο. Το λάθος του ; Σχολίασε εντόνως την διαχείριση του προέδρου. «Έγραψα πως το κλαμπ είχε πέντε μήνες καθυστέρηση στην πληρωμή των μισθών και ότι είχαν έναν πληγωμένο παίκτη. Όλα ήταν αλήθεια», συνηγορεί. Συνολικά, υπάρχουν 7 αθλητικοί δημοσιογράφοι που είναι στη μαύρη λίστα.

Κατά την διάρκεια αυτού του χρόνου, το κλαμπ «γέμισε» το επικοινωνιακό του κενό με ένα ραδιοφωνικό πρόγραμμα, το La Hora Blaco y Negro (σ.τ.μ. «Η Ασπρόμαυρη Ώρα»), το οποίο μεταδίδεται καθημερινά, από τις 18:00 έως τις 19:00, στον ιδιωτικό ραδιοσταθμό Autentica FM με την ενθάρρυνση του Matthew Garrido, υπεύθυνου επικοινωνίας της ομάδας. Μην ξεχνάτε ακόμη ένα πράγμα: ότι ο Hugo Chavez ο ίδιος έφθασε να σχολιάσει κάποια παιχνίδια. Δεδομένης της κατάστασης της υγείας του αρχηγού, δεν πρέπει να χάνεται χρόνος …    

Πηγή: P.P. Berson, «Chavez Football Club», SO FOOT, no. 104, Mars 2013, 52-55 (μτφρ. Σ.Ψ)

 *(το παρόν άρθρο δεν εκφράζει την άποψη του μεταφραστή)